Anonieme tips terug op niveau voor coronapandemie
Het aantal meldingen bij Meld Misdaad Anoniem (M.) is terug op het niveau van voor de coronapandemie. In 2022 stuurde het meldpunt in totaal 18.857 meldingen naar de politie en andere opsporingsinstanties. Het meest werd gemeld over drugs, gevolgd door geweld, gezochte verdachten en financieel-economische delicten. Dankzij de tips werden minstens 3.046 verdachten opgespoord.
Na twee uitzonderlijke piekjaren daalde het aantal meldingen in 2022. Tijdens de coronaperiode lag het aantal meldingen bij M. hoger. Dat kwam mede door de grote maatschappelijke verontwaardiging over geweld en vernielingen bij de rellen in binnensteden en doordat sommige signalen van criminaliteit zichtbaarder werden. Marc Janssen: “Het maandelijks gemiddelde ligt inmiddels weer op het ‘oude’ niveau. Mensen denken vaak na voordat ze melden, ze maken voor zichzelf afwegingen. Het lijkt erop dat ze nu weer sneller geregeerd worden door de waan van de dag.”
Ruim de helft van de tips (10.241) waren drugsgerelateerd. Deze meldingen omvatten de volledige keten van drugscriminaliteit: van internationale drugssmokkel, de productie van synthetische drugs en hennepteelt tot aan straathandel. Op de tweede plaats staat de categorie geweldsdelicten, zoals mishandeling, schiet- en steekincidenten of moord en doodslag. Hierover werd vorig jaar 2.009 keer gemeld. Verder ontving M. 1.580 tips naar aanleiding van opsporingsprogramma’s, gevolgd door 1.377 tips over financieel-economische delicten, zoals witwassen en crimineel vermogen.
Daders herkend
Het aantal meldingen over gezochte verdachten bleef voor het derde jaar op rij opvallend hoog. De meeste van de bijna 1.600 tips ontving M. na uitzendingen van Opsporing Verzocht en regionale opsporingsprogramma’s. Marc Janssen: “Het zijn vaak heftige delicten met grote impact op slachtoffers en hun omgeving. Denk aan woningovervallen, uitgaansgeweld of zelfs moord. De beelden raken kijkers persoonlijk, maar ook het veiligheidsgevoel in de samenleving of zelfs je eigen wijk. Dat maakt dat mensen een bijdrage willen leveren aan het oplossen van dit soort ernstige zaken. Daar zijn we ontzettend blij mee, want dankzij deze tips worden daders gepakt en meer slachtoffers voorkomen.” Zo werd eind december een 28-jarige man in hoger beroep veroordeeld tot een gevangenisstraf van 23 jaar en zes maanden voor moord. Het slachtoffer werd in 2018 koelbloedig geliquideerd in een woonwijk in Rotterdam. Een waardevolle tip via M. na een uitzending van Opsporing Verzocht droeg bij aan de opsporing van de schutter en zijn handlanger.
Opgeloste zaken
Er was meer succes, want uit een terugkoppeling van de politie blijkt dat vorig jaar minstens 3.046 verdachten werden opgespoord dankzij tips via Meld Misdaad Anoniem. In totaal zijn minstens 611 wapens van straat gehaald. Verder blijkt uit de analyse dat er minstens 206.864 hennepplanten in beslag zijn genomen.
Het afgelopen jaar speelden M.-tips ook een rol bij de veroordeling van daders van andere ernstige zaken. Zo werd een 34-jarige man uit Mijdrecht veroordeeld voor het stelselmatig mishandelen van zijn voormalige vriendin en hun zoontje. De rechtbank legde hem tbs met dwangverpleging en een gevangenisstraf van vier jaar op. De rechtbank in Zwolle veroordeelde een 38-jarige voormalig politieagent uit Lent tot 2,5 jaar celstraf. De man verkocht vertrouwelijke informatie aan criminelen. De melding bij M. werd bevestigd door informatie uit Encrochat-berichten.
Een 28-jarige man kreeg vier jaar celstraf voor twee winkelovervallen in Rotterdam. In beide gevallen werd winkelpersoneel bedreigd met een vuurwapen en gedwongen geld af te geven. De dader werd herkend door beelden in Bureau Rijnmond. Een soortgelijk succes was er na een uitzending van Team West. Een 19-jarige overvaller van een geldwisselkantoor in Den Haag werd herkend. De rechtbank veroordeelde hem tot een jaar jeugdgevangenis.
20 jaar anoniem melden
Meld Misdaad Anoniem bestaat twintig jaar. Sinds de oprichting stuurde het meldpunt ruim 305.000 meldingen naar de politie en opsporingsinstanties. Mede dankzij deze tips zijn minstens 36.000 aanhoudingen verricht. Marc Janssen: “Ondanks dat mensen vaak worstelen met dilemma's rondom melden, weten ze M. te vinden. De anonimiteit zorgt ervoor dat belangrijke informatie toch bij de politie en opsporingsinstanties terecht komt, maar dat de melder buiten beeld blijft.”
Volgens Martin Sitalsing, politiechef van de eenheid Midden-Nederland, is M. uitgegroeid tot een essentiële schakel in de opsporing: “Vaak willen mensen hun zorgen wel melden of hun tips doorgeven, maar kunnen ze dat niet omdat er zorgen zijn over, bijvoorbeeld, de eigen veiligheid; omdat ze de dader kennen of omdat ze bedreigd worden. Daarom is het zo belangrijk dat juist zij hun waardevolle informatie anoniem kunnen delen bij Meld Misdaad Anoniem. M. neemt drempels om te melden weg.”
